Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), bayram tatilinin ardından çalışmalarına 8 Nisan Salı günü yeniden başlıyor. Meclis Genel Kurulu’nun bu haftaki gündeminde yer alan en önemli başlıklardan biri ise İklim Kanunu Teklifi olacak. Türkiye'nin yeşil dönüşüm sürecinde kritik bir adım olarak görülen bu düzenleme, çevresel sürdürülebilirlik ve sera gazı emisyonlarının azaltılmasına yönelik kapsamlı düzenlemeler içeriyor.
İklim Kanunu Meclis'ten Geçti mi?
İklim Kanunu Teklifi, henüz Meclis’te yasalaşmadı. Ancak bu hafta Genel Kurul’da ele alınarak görüşülmesi ve ardından oylanması bekleniyor. Kanun teklifinin yasalaşmasıyla birlikte Türkiye, net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda yeni bir döneme girecek.
Hangi Düzenlemeler Yer Alıyor?
Teklife göre her ilde, valilerin başkanlığında İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları oluşturulacak. Bu kurullar, il düzeyinde iklim stratejilerinin belirlenmesinden ve uygulanmasından sorumlu olacak.
Sera gazı emisyonları, Ulusal Katkı Beyanı ve net sıfır emisyon hedefi doğrultusunda, İklim Değişikliği Başkanlığı tarafından hazırlanacak strateji ve eylem planlarına göre azaltılacak.
Ayrıca Başkanlık; sektörel, tematik ve ulusal raporlar hazırlayacak, teşvik mekanizmaları geliştirecek ve Türkiye Yeşil Taksonomisini kuracak.
Yeni Sistemler Geliyor: Emisyon Ticareti ve Karbon Piyasası
Kanun teklifiyle birlikte, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak. Bu sistemin işleyişini ise Karbon Piyasası Kurulu yönetecek. Kurul, ulusal tahsisat planlarını onaylayacak ve ETS kapsamındaki ücretsiz tahsisatların dağılımını belirleyecek.
İklim değişikliği ile mücadele kapsamında, ithal edilen malların gömülü sera gazı emisyonlarını kontrol altına almak için Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması da devreye alınabilecek.
Sera Gazı Emisyonuna Sıkı Denetim ve Cezalar
Doğrudan sera gazı emisyonuna neden olan işletmelerin, İklim Değişikliği Başkanlığı’ndan izin alması zorunlu hale geliyor. Kurallara uymayan işletmeleri ise ciddi para cezaları bekliyor.
İklim Kanunu kapsamında uygulanacak bazı ceza düzenlemeleri şöyle:
-
Sera gazı emisyon raporunu süresi içinde sunmayanlara 500 bin TL ile 5 milyon TL arasında idari para cezası.
-
Doğrulanmış yıllık emisyon raporu olmayan işletmelere 1 milyon TL ile 10 milyon TL arasında ceza.
-
Ozon tabakasını incelten maddeleri kullanan, ithal eden ve ticaretini yapanlara 2,5 milyon TL ceza.
-
Florlu sera gazlarının yasaklara aykırı kullanımı halinde 2,5 milyon TL ceza ve 3 ila 6 ay süreyle Hidroflorokarbon Kontrol Belgesi verilmemesi.
-
Etiketleme yükümlülüklerine uymayanlara 120 bin TL, servis hizmeti veren kişi ve kurumlara ise 250 bin TL ceza.
İklim Kanunu, Türkiye'nin uluslararası iklim taahhütlerine uyum sağlaması ve yeşil ekonomiye geçiş sürecini hızlandırması açısından büyük önem taşıyor. Yasanın Meclis'ten geçmesiyle birlikte kamu kurumlarından özel sektöre kadar birçok alanı etkileyen yeni yükümlülükler devreye girecek.
TBMM Genel Kurulu’nda yapılacak görüşmelerin ardından son şekli verilecek olan İklim Kanunu’nun, önümüzdeki günlerde yasalaşması ve Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi bekleniyor.
