Türkiye'de medya üzerindeki baskılara bir yenisi daha eklendi. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu'nun (RTÜK) daha önce verdiği 10 günlük yayın durdurma cezası, Ankara 7. İdare Mahkemesi'nin "yürütmeyi durdurma" kararını kaldırmasının ardından bu gece yarısı itibarıyla uygulamaya konuldu. 9 Temmuz Çarşamba gününün ilk saatlerinde Sözcü Televizyonu'nun yayını kesildi. Kanalın son anlarında stüdyoda bulunan çalışanlar, kararı alkışlarla protesto ederken, kısa bir jeneriğin ardından ekranlara RTÜK'ün resmi ceza metni yansıtıldı.
Cezanın Gerekçesi ve Mahkeme Süreci: Adım Adım Karartmaya Giden Yol
Sözcü TV'yi 10 gün boyunca ekrandan uzaklaştıracak olan süreç, kanalın 23 Mart 2025 tarihinde saat 19:59'da yayınladığı "Nokta Atışı" adlı programla başladı. RTÜK, görevden uzaklaştırılan CHP'li İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun tutuklanması sonrası başlayan protestoların yayınlandığı bu program nedeniyle kanala ağır bir yaptırım uygulama kararı aldı.
Kurul, 27 Mart 2025 tarihli toplantısında, söz konusu yayında 6112 sayılı Kanun'un 8. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan "Irk, dil, din, cinsiyet, sınıf, bölge ve mezhep farkı gözeterek toplumu kin ve düşmanlığa tahrik edemez veya toplumda nefret duyguları oluşturamaz" ilkesinin "tekraren ihlal edildiği" gerekçesiyle kanala 10 gün süreyle yayın durdurma cezası verdi.
Bu kararın ardından Sözcü TV, kararı yargıya taşıdı. Ankara 25. İdare Mahkemesi, 30 Mayıs Cuma günü, RTÜK'ün bu cezasına yönelik "yürütmenin durdurulması" kararı verdi. Bu karar sayesinde, normal şartlarda 31 Mayıs'ta başlaması beklenen yayın durdurma uygulaması ertelenmiş oldu. Ancak RTÜK'ün karara itirazı üzerine dosya başka bir mahkemeye gitti ve Ankara 7. İdare Mahkemesi, 4 Temmuz Cuma günü bu "yürütmeyi durdurma" kararının kaldırılmasına hükmetti. Bu son mahkeme kararıyla birlikte Sözcü TV'nin ekranının karartılması kesinleşmiş oldu.
Avrupa Parlamentosu'ndan Sert Tepki: "Orwell Bile Hayal Edemezdi"
Sözcü TV'nin yayınının durdurulması kararına uluslararası alandan da sert bir tepki geldi. Avrupa Parlamentosu Türkiye Raportörü Nacho Sanchez Amor, kararı sosyal medya hesabından yaptığı bir paylaşımla eleştirdi. Amor, "George Orwell bile RTÜK gibi bir şeyi hayal edemezdi herhalde!" ifadelerini kullanarak RTÜK'ün uygulamalarını distopik romanlara benzetti.
Amor, paylaşımının tamamında şu ifadelere yer verdi: "Sözcü TV ve Halk TV'ye nafile yorumlar yaptıkları için 10 günlük yayın yasağı cezası verildi! Türkiye'de medya ve ifade özgürlüğü artık uzak bir hatıra haline geliyor. Artık bu özgürlüğü hiç bilmeyen bir nesil var ve bu çok üzücü."
Paralel Kriz: Halk TV Son Anda Kapanmaktan Kurtuldu
Sözcü TV ekranı kararırken, benzer bir cezayla karşı karşıya olan Halk TV ise bir başka mahkeme kararıyla şimdilik yayın hayatına devam ediyor. RTÜK, Halk TV’ye de "halkı kin ve düşmanlığa tahrik" gerekçesiyle 10 gün yayın durdurma cezası vermişti. Bu ceza, 'Sinem Fıstıkoğlu ile Sansürsüz' programına katılan Prof. Dr. Tolga Yarman’ın kullandığı "Sünnokratik Yeni Osmanlıcılık" kavramı ve "Türkiye dincileşiyor değil mezhebileşiyor," gibi sözleri nedeniyle verilmişti.
Halk TV'ye 3 Temmuz'da tebliğ edilen cezanın 8 Temmuz Salı gecesi uygulanması bekleniyordu. Ancak kanalın başvurusu üzerine Ankara 21'inci İdare Mahkemesi, cezanın yürütmesini durdurma kararı aldı. Mahkeme, RTÜK’ten karara dayanak olan yayın kayıtlarını ve kurul tutanaklarını isteyerek savunma için 30 gün süre verdi. Ancak RTÜK'ün bu karara yedi gün içinde itiraz etme hakkı bulunuyor. İtirazın kabul edilmesi durumunda Halk TV'nin ekranı da 10 gün süreyle kararabilir.
RTÜK'ün Karnesi: Cezalar Muhalif Kanallara Yoğunlaşıyor
Raporlara göre, RTÜK'ün son dönemdeki cezaları ağırlıklı olarak iktidara muhalif yayınlarıyla bilinen kanallara odaklanıyor. En çok ceza kesilen kanallar arasında NOW TV, Tele 1, Halk TV ve Sözcü TV öne çıkıyor. RTÜK'ün 2024 yılında verdiği toplam 57 ceza kararının 30'unun bu kanallara yönelik olduğu biliniyor. Geçen yıl ise RTÜK tarafından kesilen para cezalarının toplam tutarı 223,2 milyon TL’ye ulaşmıştı.
