Memede ele gelen kitleler, kadınların en sık yaşadığı sağlık endişelerinin başında geliyor. Bu durum büyük bir paniğe yol açsa da, Çorum Özel Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanları Opr. Dr. Musa Türkmen ve Opr. Dr. Tahir Mantı, memedeki kitlelerin yaklaşık %85'inin iyi huylu (benign) olduğunu belirterek, doğru bilgi ve erken teşhisin önemini vurguladı. Uzmanlar, ağrı, akıntı ve kitle gibi şikayetlerin dikkate alınması gerektiğini, ancak panik yapmadan önce bir uzmana başvurmanın hayati olduğunu belirtti.
1. KENDİ KENDİNE MUAYENENİN ÖNEMİ
Uzmanlar, hastaların büyük bir kısmının memelerindeki kitleleri kendi kendine muayene sırasında tesadüfen fark ettiğini belirtiyor. Bu nedenle her yaştan kadının, ayda bir kez düzenli olarak kendi memesini muayene etmesi, erken tanıda ilk ve en önemli adımdır. Özellikle 30 yaş altındaki kadınlarda meme dokusunun daha yoğun olması nedeniyle kitlelerin elle tespit edilmesi zorlaşabilir. Bu nedenle, muayene sırasında fark edilen en küçük bir anormallikte veya şüphede bile vakit kaybetmeden bir genel cerrahi uzmanına başvurmak kritik önem taşır. Unutmayın, kanserli kitleler genellikle ağrısızdır ve bu da onların gözden kaçmasına neden olabilir.
2. İYİ HUYLU KİTLE TÜRLERİ NELERDİR?
Memede saptanan kitlelerin büyük çoğunluğu kanser riski taşımayan iyi huylu yapılardır. Bunlardan en sık karşılaşılanlar şunlardır:
Kistler: İçi sıvı dolu keseciklerdir. Genellikle ağrılı olabilir ve hassasiyet yaratabilirler. Teşhisi kolaydır ve doktor gerekli görürse basit bir enjektör yardımıyla içindeki sıvı boşaltılarak tedavi edilebilir.
Fibrokistik Değişiklikler: Meme dokusunda adet döngüsüne bağlı olarak ortaya çıkan ağrılı ve hassas bölgelerdir. Genellikle bir hastalık olarak kabul edilmez ve özel bir tedavi gerektirmezler.
Fibroadenom: Özellikle genç kadınlarda sık görülen, halk arasında "memenin faresi" olarak da bilinen, düzgün yüzeyli, lastik kıvamında ve hareketli kitlelerdir. Genellikle 2 cm civarında kalır, nadiren büyürler.
İntraduktal Papillom: Meme başına yakın veya uzak süt kanallarında gelişen iyi huylu poliplerdir. Zamanla kanserleşme riski taşıyabildikleri için genellikle cerrahi olarak çıkarılmaları önerilir.
3. KANSER RİSKİ VE ŞÜPHELİ KİTLELER
Kadınlarda en sık görülen kanser türü olan meme kanserinde erken teşhis hayat kurtarır. Uzmanlar, 40 yaş üzerindeki kadınlarda ele gelen her kitlenin, aksi ispatlanana kadar kanser kabul edilmesi ve mutlaka ileri tetkiklerin yapılması gerektiğini vurguluyor. Kötü huylu (malign) kitleler genellikle sert, pütürlü, düzensiz sınırlı ve cilde veya göğüs duvarına yapışık olduğu için hareketsiz olarak saptanır.
4. TEDAVİDE HANGİ YÖNTEMLER KULLANILIYOR?
Tedavi süreci kitlenin türüne, boyutuna, hastanın yaşına ve risk faktörlerine göre belirlenir. Şüpheli kitlelerde, kesin tanı koymak ve tedavi planını doğru şekillendirmek için trucut (kalın iğne) biyopsi yöntemi tercih edilir. İyi huylu ve küçük kitlelerde genellikle cerrahiye gerek duyulmaz, bunun yerine düzenli aralıklarla ultrason gibi yöntemlerle takip yeterli olur. Ancak şüpheli, hızlı büyüyen veya ağrıya neden olan kitlelerde cerrahi müdahale gerekebilir. Kitlenin kötü huylu olduğu tespit edilirse, standart meme kanseri tedavi protokolleri uygulanır. Uzmanlar, her kadının 40 yaşından itibaren düzenli mamografi kontrollerini ihmal etmemesi gerektiğini bir kez daha hatırlattı.
