Ticaret Bakanlığı, milyonlarca tüketiciyi yakından ilgilendiren Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde devrim gibi değişiklikler için düğmeye bastı. Hazırlanan taslağa göre, market ve pazarlarda tartılarak satılan ürünlerin ambalaj ağırlığı olan 'dara' alınacak, böylece vatandaş sadece aldığı ürünün net ağırlığına para ödeyecek. Ayrıca, restoran ve kafelerin tüm fiyat listeleri, karşılaştırma yapılabilmesi için Bakanlık tarafından kurulacak bir internet sisteminde yayınlanacak.
Vatandaşların ekonomik çıkarlarını korumak ve doğru bilgilendirilmesini sağlamak amacıyla Ticaret Bakanlığı, Fiyat Etiketi Yönetmeliği'ni günümüz koşullarına ve artan şikayetlere göre güncelliyor. İlgili kurumların görüşüne açılan yönetmelik taslağı, hayata geçtiğinde alışveriş alışkanlıklarını ve yeme-içme sektörünü kökten değiştirecek iki önemli düzenleme içeriyor. Bunlardan ilki, uzun süredir şikayet konusu olan tartılı ürünlerdeki ambalaj ağırlığı sorununu çözmeyi hedefliyor.
Yeni düzenlemeyle, satıcı tarafından tüketici huzurunda tartılan peynir, zeytin, kuruyemiş gibi ürünlerin ambalaj ağırlığının (dara) düşülmesi zorunlu hale getiriliyor. Bakanlık, bu kuralı bir Ahilik geleneği olan "Ölçü ve Tartıda Doğruluk" ilkesine dayandırıyor. Bu sayede vatandaşlar, ödedikleri paranın karşılığını tam olarak alacak ve köpük tabak, plastik kap gibi ambalajların ağırlığına para ödemekten kurtulacak.
Restoran ve Kafelerde Yeni Dönem: Fiyatlar Tek Tıkla Görülebilecek
Taslağın getirdiği ikinci büyük yenilik ise yeme-içme sektöründe tam şeffaflık sağlamayı amaçlıyor. Kriterleri Bakanlıkça belirlenecek olan lokanta, restoran, kafe ve pastane gibi işletmeler, tüm fiyat listelerini Bakanlığın kuracağı özel bir sisteme yükleyecek. Bu sistem sayesinde tüketiciler, bir mekana gitmeden önce internet üzerinden veya mobil uygulamalardan tüm menü fiyatlarını kolayca görebilecek ve farklı işletmeler arasında karşılaştırma yapabilecek. Bu adımın, özellikle fahiş fiyat uygulamalarının önüne geçmesi bekleniyor.
Ayrıca, 1 Ocak 2024'te başlayan ve işletmelerin kapı önü ve masa üstlerinde fiziki menü bulundurma zorunluluğuna ek olarak, masalarda karekod (QR kod) ile de menüye ulaşım imkanı tanınacak. Bu, hem işletmeler için menü güncelleme kolaylığı sağlayacak hem de tüketicilere teknolojik bir alternatif sunacak. Düzenleme, kitap ve dergi satışı yapan işletmelere de fiyat etiketinin yanı sıra "fiyat gör" gibi elektronik cihazları kullanma kolaylığı getirerek teknolojiye uyumu teşvik ediyor.
Dara Almak Nedir ve Süreç Nasıl İşleyecek?
Peki, yönetmelikte zorunlu hale getirilen "dara almak" ne anlama geliyor? Dara, en basit tanımıyla, tartılacak ürünün içinde bulunduğu kabın veya ambalajın ağırlığıdır. Dara almak ise, ürünü tartmadan önce boş kabın tartılarak ağırlığının belirlenmesi ve bu ağırlığın toplam tartımdan düşülmesidir. Örneğin, 10 gramlık bir plastik kapta 200 gram zeytin aldığınızda, toplamda 210 gram tartan ürün için sizden sadece 200 gramlık zeytinin ücreti alınacak, 10 gramlık kabın ağırlığı fiyata dahil edilmeyecek.
Ticaret Bakanlığı, hazırlanan taslağın ilgili kuruluşların görüşleri alındıktan sonra hızla son haline getirileceğini ve resmi onaya sunulacağını belirtti. Bu düzenlemeler, onaylanıp Resmi Gazete'de yayımlandıktan sonra yürürlüğe girecek ve hem tüketicinin cebini koruyacak hem de piyasada daha şeffaf ve adil bir rekabet ortamı yaratacak.
