1913-1915 yıllarında, dönemin Çorum Mutasarrıfı (Vali) Nurettin Bey tarafından "Mecidiye Mektebi" olarak inşa edilen bu yapı, Cumhuriyet'in ilanından sonra 1925 yılında "İstiklâl İlkokulu" adıyla eğitim faaliyetlerine devam etti. Tarihi binanın öncesinde aynı konumda, Hicri 1326 (Miladi 1908) yılında yapılmış olan bir medrese ve kütüphane bulunduğu belirtilmektedir.
Neolitik Üslupta Benzersiz Mimari
Hasanpaşa Yazma Eserler Kütüphanesi, Neolitik Devir üslubunda inşa edilmiş, kare planlı ve bodrum katıyla birlikte toplam üç katlı bir yapıdır. Binanın inşasında sarı renkli kumtaşı ve kesme taş kullanılmıştır. Özellikle dış cepheler, pencere pervazları ve kapı girişlerindeki detaylar, dönemin mimari anlayışını yansıtıyor.
Binanın üzerinde kırma çatı kullanılırken, alt katlarda yuvarlak, üst katlarda ise dikdörtgen şekilli pencereler estetik bir görüntü oluşturuyor. İki giriş kapısından biri dışarıya doğru çıkıntılı olmasıyla dikkat çekiyor.
İlkokuldan Kütüphaneye Dönüşüm Hikâyesi
Yıllarca okul olarak hizmet verdikten sonra, 2012 yılında restore edilerek Hasanpaşa Yazma Eserler Kütüphanesi'ne dönüştürülen yapı, Kültür ve Turizm Bakanlığı'na 25 yıllığına tahsis edildi. Açılışı 26 Nisan 2012 tarihinde gerçekleştirilen kütüphanenin iç düzenlemeleri, tarihi dokuya sadık kalınarak özenle hazırlandı.
Binlerce Yazma ve Matbu Eserin Ev Sahibi
Çorum Hasanpaşa Yazma Eserler Kütüphanesi, sahip olduğu 16 farklı koleksiyonuyla adeta tarih meraklılarına zengin bir arşiv sunuyor. Kütüphanede toplamda 14.124 eser bulunmakta olup, bunların 4.290 adedi yazma eser, 9.834 adedi ise matbu eserlerden oluşmaktadır.
Çorum Gezinizin Vazgeçilmez Durağı
Tarih tutkunları ve kültür gezginleri için kaçırılmayacak bir durak olan Hasanpaşa Yazma Eserler Kütüphanesi, Çorum'un zengin tarihini keşfetmek isteyen ziyaretçiler için mutlaka görülmesi gereken yerler arasında yer alıyor. Geçmişle günümüz arasında köprü kuran bu eşsiz yapı, ziyaretçilerine unutulmaz bir deneyim vaat ediyor.
