Ünlü oyuncu Tolgahan Sayışman, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla son günlerde özellikle çocuklar arasında yaygınlaşan adenovirüs salgınına dikkat çekti. Çocuklarının 10 gündür adenovirüs ile mücadele ettiğini belirten Sayışman, "Çocuklarınıza dikkat edin" diyerek tüm ebeveynleri uyardı. Bu gelişme üzerine, solunum yolu enfeksiyonlarından göz iltihabına kadar birçok hastalığa neden olabilen adenovirüs hakkındaki detaylar yeniden gündeme geldi.
Tolgahan Sayışman, paylaşımında virüsün spesifik bir ilaç tedavisinin olmadığını vurguladı. Sayışman, "Adenovirüs adında bir illet virüs ile mücadele veriyoruz 10 gündür. Spesifik bir ilaç ya da antibiyotik fayda etmiyor. Kendi bağışıklığıyla atlatabiliyorlar. Bol sıvı, dinlenme, ateş düşürücüler fayda sağlıyor," ifadeleriyle kendi deneyimlerini ve doktor tavsiyelerini takipçileriyle paylaştı. Peki, çocukları ve yetişkinleri etkileyen bu adenovirüs tam olarak nedir ve nasıl korunmak gerekir?
Adenovirüs Nedir? Solunum Yollarından Göze Birçok Sistemi Etkiliyor
Adenovirüs, tek bir virüs olmayıp, insanlarda hafif soğuk algınlığından, zatürre, krup ve bronşit gibi ciddi solunum yolu hastalıklarına; konjonktivit (göz iltihabı) ve gastroenterit (mide-bağırsak iltihabı) gibi farklı klinik tablolara yol açabilen yaygın bir virüs grubudur. İlk olarak 1953 yılında adenoid (geniz eti) hücrelerinden izole edilerek keşfedildiği için bu ismi almıştır.
Oldukça bulaşıcı olan bu virüsler, yılın her mevsiminde görülebilmekle birlikte, özellikle kış ve ilkbahar aylarında salgınlara neden olabilir. Özellikle kreş, okul, yurt ve kışla gibi kalabalık ve kapalı ortamlarda hızla yayılma potansiyeline sahiptir.
Nasıl Bulaşır? Adenovirüsün Yayılma Yolları
Adenovirüsün bulaşıcılığı oldukça yüksektir ve birden fazla yolla insandan insana geçebilir. Başlıca bulaşma yolları şunlardır:
Damlacık Yoluyla: Enfekte bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sırasında havaya yayılan damlacıkların solunmasıyla bulaşır.
Temas Yoluyla: Virüsün bulaştığı kapı kolu, oyuncak, masa gibi yüzeylere dokunduktan sonra ellerin yıkanmadan ağız, burun veya göze sürülmesiyle kolayca bulaşır.
Gözle Temas: "Pembe göz" olarak da bilinen konjonktivite neden olan türleri, enfekte kişinin kullandığı havlu, yastık kılıfı veya göz damlası gibi kişisel eşyaların ortak kullanımıyla yayılabilir.
Fekal-Oral Yol: Özellikle mide-bağırsak enfeksiyonuna neden olan türleri, tuvalet sonrası yetersiz el hijyeni nedeniyle bulaşabilir.
En Yaygın Adenovirüs Belirtileri Nelerdir?
Adenovirüs, vücutta farklı doku ve organları hedef alabildiği için çok çeşitli belirtilere yol açabilir. En sık karşılaşılan belirtiler şunlardır:
Yüksek ateş
Şiddetli boğaz ağrısı
Burun akıntısı ve tıkanıklık
İnatçı öksürük ve hırıltılı solunum
Gözlerde kızarıklık, kaşıntı, sulanma ve batma hissi (Konjonktivit)
Karın ağrısı, ishal ve kusma (Gastroenterit)
Genel halsizlik, iştahsızlık ve kas ağrıları
Boyundaki lenf bezlerinde şişlik
Tedavisi ve Korunma Yöntemleri
Tolgahan Sayışman'ın da belirttiği gibi, adenovirüs enfeksiyonlarının spesifik bir antiviral tedavisi veya antibiyotik tedavisi yoktur. Antibiyotikler sadece bakteriyel enfeksiyonlarda etkili olduğu için viral bir hastalık olan adenovirüste işe yaramaz. Tedavi, tamamen semptomları hafifletmeye ve vücudun bağışıklık sistemini desteklemeye yöneliktir. Bu süreçte bol sıvı tüketimi, yatak istirahati ve ateş düşürücü/ağrı kesici ilaçlar önerilir.
Adenovirüsten korunmanın en etkili yolu ise hijyen kurallarına uymaktır. Ellerin sık sık ve doğru şekilde yıkanması, hasta kişilerle yakın temastan kaçınılması, kişisel eşyaların (havlu, bardak vb.) ortak kullanılmaması ve kalabalık ortamlarda maske takılması virüsün yayılmasını önlemede kritik rol oynar.