Türkiye’de yeme içme sektöründeki fiyat artışları, uluslararası karşılaştırmalarda Avrupa ülkelerini geride bıraktı. The Economist’in Big Mac Endeksi’ne göre, Türkiye’de bir Big Mac’in fiyatı 6.12 dolara yükselerek Avrupa ortalaması olan 5 doları aştı.
Ekonomistlerden Fiyat Artışı Uyarısı
Ekonomist Prof. Dr. Hakan Kara, Türkiye’nin artık ucuz ülke kategorisinden çıktığını ve pahalı ülkeler arasında yer aldığını belirterek, “Dünyada yemek fiyatlarının en çok arttığı ülke olduk” açıklamasında bulundu.
Restoran Sahipleri Artan Maliyetlerden Şikâyetçi
Sektör temsilcileri, son iki yılda restoran işletme maliyetlerinin %200’ün üzerinde arttığını ifade ediyor. Fiyatları yükselten başlıca nedenler:
- Kira ve personel maaşlarındaki artış
- Enerji maliyetlerinin yükselmesi
- Tedarik zincirinde yaşanan aksaklıklar
Ancak tüm bu maliyet artışlarına rağmen sektör büyümeye devam ediyor. Her yıl yaklaşık 5-6 bin yeni restoran ve kafe açılıyor.
Fiyatlar Yükseldi, Kalite Geriledi
Fiyat artışları tüketicilerin en çok şikâyet ettiği konular arasında yer alıyor. Kafe ve Restoran Fiyatları Algı Araştırması’na göre:
- %88,3 tüketiciler fiyatları yüksek buluyor.
- %82,1 işletmelerin enflasyonu fırsata çevirdiğini düşünüyor.
- Özellikle et ve tavuk fiyatlarındaki dengesizlik dikkat çekiyor. Bir restoran zincirinde:
- Bonfile 750 TL
- Tavuk şnitzel 670 TL
Bu fiyat farkının azalması, maliyet hesaplamalarıyla ilgili soru işaretleri oluşturuyor.
Ayrıca, dışarıda yemek sonrası gıda zehirlenmesi vakalarında %42 artış yaşandığı belirtiliyor. Uzmanlar, artan fiyatlara rağmen kalite standartlarının gerilemesinin tüketici sağlığı açısından risk oluşturduğuna dikkat çekiyor.
Sektörün Büyüklüğü ve Geleceği
Türkiye’de yeme içme sektörünün toplam büyüklüğü 150 milyar TL’ye ulaşmış durumda. 2030 yılına kadar bu rakamın 770 milyar TL’ye çıkması bekleniyor. Pazarın dağılımı ise şu şekilde:
- Restoran ve lokantalar %40
- Kafe ve barlar %26
- Fast food ve eve servis hizmetleri %25
Yeme içme sektörü büyümesine rağmen fiyat ve kalite dengesizliği, tüketicileri zor durumda bırakıyor. Artan maliyetler karşısında hem işletmeler hem de müşteriler yeni çözümler arıyor.
