Milyonlarca çalışanın hayali olan emeklilik için prim gün sayısı en temel koşullardan biri. Ancak normal emeklilik için gereken prim gününü (7000-7200 gün gibi) tamamlayamayanlar için "kısmi emeklilik" adı verilen bir hak bulunuyor. Bu noktada en çok merak edilen ise "3600 günle emekli olmak mümkün mü?" sorusu oluyor. Cevap evet, ancak bu hak herkese tanınmıyor. Kısmi emekliliğin altın anahtarı, sigortalı olarak ilk defa işe başladığınız tarihte saklı.
Normal şartlarda emeklilik için gereken prim gün sayısını dolduramayan SSK'lı (4/a) çalışanlar, daha az prim günüyle, belirli bir yaşı tamamladıklarında kısmi emekli aylığı bağlatabilirler. Ancak 3600, 4500 veya 5400 gün gibi kademeli olarak değişen bu şartlar, sigortalılık başlangıç tarihinize göre tamamen farklılaşıyor. Bu nedenle, kendi durumunuzu net bir şekilde öğrenebilmek için ilk işe giriş tarihinizi bilmeniz kritik önem taşıyor.
3600 Günle Emekliliğin Şartı: 8 Eylül 1999 Öncesi İşe Başlamak
3600 gün primle emekli olabilmenin en temel ve tek şartı, sigortalı olarak ilk çalışmaya başlama tarihinizin 8 Eylül 1999'dan önce olmasıdır. Eğer ilk sigorta priminiz bu tarihten önce yatırıldıysa, "yaştan emeklilik" olarak da bilinen bu haktan faydalanabilirsiniz. Bu durumdaki çalışanlar için aranan diğer koşullar ise oldukça basittir.
Bu haktan yararlanmak için iki temel şartı daha yerine getirmeniz gerekir:
15 yıllık sigortalılık süresini tamamlamış olmak.
Kadınlarda 58, erkeklerde ise 60 yaşını doldurmuş olmak.
Örneğin, 1998 yılında ilk kez sigortalı olmuş bir erkek çalışan, 3600 prim gününü tamamlamışsa, başka hiçbir şarta bakılmaksızın 60 yaşını doldurduğu gün emeklilik başvurusunda bulunabilir. Bu durumdaki kişilerin prim günü 3600'den fazla olsa bile, normal emeklilik için gereken 5000-5975 günü tamamlayamıyorlarsa, yine bu haktan yararlanarak emekli olabilirler.
1999 Sonrası İşe Girenler İçin Durum Ne? 3600 Gün Yeterli Değil!
Eğer ilk sigortalılık başlangıcınız 8 Eylül 1999 tarihinden sonraysa, maalesef 3600 gün primle emekli olmanız mümkün değildir. Bu tarihten sonra işe başlayanlar için kısmi emeklilik şartları daha farklı ve daha yüksek prim günleri gerektiriyor.
8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 Arası İşe Girenler: Bu tarihler arasında ilk defa sigortalı olanlar için kısmi emeklilik şartı 4500 prim günüdür. Ayrıca, 4500 prim gününe ek olarak 25 yıllık sigortalılık süresini tamamlamak ve kadınlarda 58, erkeklerde 60 yaşını doldurmak gerekir. Yani bu gruptakiler için 3600 gün bir anlam ifade etmemektedir.
30 Nisan 2008 Sonrası İşe Girenler: Bu tarihten sonra ilk defa sigortalı olanlar için ise şartlar daha da ağırlaşmaktadır. Kısmi emeklilik için gereken prim günü 5400 güne çıkmaktadır. Ayrıca emeklilik yaşı da kademeli olarak artmaktadır. Örneğin, 5400 günü 2035'e kadar tamamlayan bir kadın 61, erkek ise 63 yaşında kısmi emekli olabilir.
Kısmi Emeklilikte Ne Kadar Maaş Alınır?
Kısmi emeklilik, normal emekliliğe göre daha az prim günüyle sağlandığı için bağlanacak olan emekli aylığı da daha düşük olmaktadır. Genellikle, kısmi emeklilikle bağlanan aylıklar, o dönemde uygulanan en düşük emekli aylığı seviyesinde veya bu seviyeye çok yakın olmaktadır. Bugün itibarıyla en düşük emekli aylığı 16.881 TL olarak uygulandığından, 3600 günden emekli olacak bir kişinin alacağı maaş da bu seviyelerde olacaktır. Bu nedenle, emeklilik planı yaparken bu detayı göz önünde bulundurmak önemlidir.