Türk Lirası karşısında tüm zamanların en yüksek seviyesi olan 18,36 TL’lik zirvenin ardından tam 7 ay geçti. Merkez Bankası'nın müdahaleri, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından açıklanan '15 milyon TL değerinde döviz varlığı bulunan şirketlere kredi kullandırılmaması kararı', kredilere getirilen sınırlandırma gibi kararların alındığı bir ekonomi gündeminde dolar yeniden güçlenmeye başladı.
20 Aralık gecesi yapılan açıklamalar ve örtülü müdahalenin ardından dolar/TL12,18’e kadar gerilemişti. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 1 Aralık, 3 Aralık ve 10 Aralık, 13 Aralık ve 17 Aralık’ta doğrudan döviz müdahalesinde bulunduğunu duyurmuştu. Merkez Bankası 20 Aralık gecesine gelene kadar aralık ayında toplam 7 milyar 278 milyon dolar doğrudan satış gerçekleştirdi. Banka, yaptığı tüm müdahaleleri, "Döviz kurlarında görülen sağlıksız fiyat oluşumları nedeniyle piyasaya satım yönünde doğrudan müdahale edilmektedir" açıklaması ile duyurmuştu.
Merkez Bankası’nın aralık ayında doğrudan müdahaleleri, KKM’nin 37 milyar TL’lik maliyetine rağmen dolarda tüm zamanların zirvesine 80 kuruş kaldı. 21 Aralık’ta 12,18 TL seviyesine kadar gerileyen dolar o günden bugüne yüzde 44 arttı.
KKM’NİN BÜTÇEYE YÜKÜ 37 MİLYAR TL OLDU
Doların 18 TL seviyesini aştığı 20 Aralık gecesi ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ekonomide atılacak yeni adımları açıkladı. Kur korumalı mevduat (KKM) uygulamasını başlatılacağı bilgisi kamuoyu ile paylaşıldı. KKM hesapların maliyetlerini mart ayı itibarıyla bütçede görmeye başladı. Haziran sonu itibarıyla KKM ve katılma hesaplarına, bütçeden yani vergilerden ödenen toplam tutar 37 milyar 235 milyon 235 bin TL’ye ulaştı. Mevduat sahiplerinin dövizini bozarak TL’ye geçmesini sağlamak ancak döviz artışından da kâr elde edeceği bu modelin kuru aşağılarda tutacağı düşünülmüştü. Ancak TL değer kaybetmeye devam etti.
REZERVLER 2002’DEN BERİ EN DÜŞÜK SEVİYEYE GELDİ
TCMB’nin net uluslararası rezervleri 2002’den beri en düşük seviye olan 6.1 milyar dolara geriledi. TCMB tarafından yayımlanan haftalık verilere göre, net uluslararası rezervler 8 Temmuz itibarıyla bir önceki haftaya göre yaklaşık 1,4 milyar dolar azalışla 6,1 milyar dolar oldu.
Rezervler haziran ortasında 7 milyar dolara düşerek Haziran 2002’den bu yana en düşük seviyeye gerileyip ardından sınırlı yükselmişti.
TCMB’nin net uluslararası rezervleri, döviz piyasasına müdahaleler ve BOTAŞ başta olmak üzere KİT’lere yaptığı döviz satışları ile yıl içinde sert düşüşler kaydetti. BOTAŞ Deutche Bank’tan ayrıca 925 milyon Euro kredi aldı.
Kaynak: Cumhuriyet
