2024 Nobel Ekonomi Ödülünü kazanan Prof. Dr. Daron Acemoğlu, yapay zeka (İngilizce: AI) konusunda kritik uyarılarda bulundu. Acemoğlu, yapay zekanın geleceği şekillendirecek bir teknoloji olduğunu vurgulayarak, “YZ’nın üretkenliğe dikkate değer faydalar sağlayacağı açık. Ancak bu faydalar, yapay zekayı nasıl geliştireceğimize bağlı” dedi.

Acemoğlu, şu anki teknoloji gelişimi ve politikalarının “çalışan karşıtı” bir yönde ilerlediğine dikkat çekti ve yeni bir yön belirlenmesi için hem politik hem de teknolojik mimarinin değişmesi gerektiğini belirtti.

10 Maddede Acemoğlu’nun Görüşleri

1. Refahın Paylaşımı Temel Unsurdur

Refah paylaşımı, ekonomik göstergelerin ötesinde tüm toplumsal kesimlerin (farklı etnik gruplar, dinler ve cinsiyetler) ekonomik büyümeden dengeli bir şekilde faydalanması anlamına gelir. Sadece belli bir grubu zenginleştiren bir ekonomik modelin toplumsal huzuru tehlikeye atacağına dikkat çekti.

2. Yalnızca Yeniden Dağıtımla Refah Sağlanamaz

Acemoğlu, refahın paylaşılmasının temelinin iyi işler ve adil maaş artışları olduğunu belirtti. Yeniden dağıtım politikalarının sosyal demokrat Ülkelerde bile tek başına yeterli olmadığını vurguladı.

3. Yapay Zeka’nın Etkileri Kalıcı ve Büyük Olacak

YZ, üretkenlik artışında kilit bir rol oynayacak. Ancak etkilerinin nasıl hissedileceği, teknolojinin geliştirilme yönüne bağlı.

4. Yapay Zeka’nın Yönü Bir Seçimdir

YZ teknolojisi ışçi-yanlısı ya da ışçi-karşıtı yönde geliştirilebilir. İşçi-yanlısı teknolojiler, çalışanların verimliliğini artırarak yeni iş imkanları yaratabilirken, otomasyona dayalı ışçi-karşıtı teknolojiler işsizlik ve eşitsizliği arttırabilir.

5. Mevcut YZ Gelişimleri İşçi-Karşıtı Yöndeşiyor

Şu anda YZ’nın geliştirilmesi, genellikle otomasyona ve dijital reklam gelirlerine odaklanmış durumda. Bu yaklaşımlar, refahın daha adil paylaşılmasını desteklemiyor.

6. Yeni Bir Yön İçin Politikalar Gerekiyor

YZ’nın toplumsal faydayı maksimize edecek yönde gelişmesi için devletlerin ve uluslararası düzenleyici kurumların müdahalesine ihtiyaç var. Bu, sadece üretkenliği artırıp ekonomik kazancı hedeflemekle kalmamalı, aynı zamanda şeffaf ve işçi-yanlısı bir gelişim sürecini desteklemelidir.

Roblox ne zaman açılacak? 7 Şubat 2025 erişim engeli son durum Roblox ne zaman açılacak? 7 Şubat 2025 erişim engeli son durum

7. Rekabet Şart

Teknolojik yenilikler genellikle yeni giren şirketler tarafından gerçekleştirilir. Ancak mevcut teknoloji devlerinin aşırı büyük ve etkili olması, yeni rekabetin önünü kesiyor. Daha fazla rekabetin teşviki, İşçi-yanlısı teknolojilerin gelişimine olanak tanıyacaktır.

8. Mimari Değişimlere İhtiyaç Var

YZ teknolojilerinin şu anki mimarisi, genellikle özerk karar alımlara odaklanmış durumda. Ancak ışçi-yanlısı bir YZ, bilgi ve tavsiye aracı olarak çalışanlara destek olmalı ve şeffaf bir yapıya sahip olmalıdır.

9. Demokrasi Olmazsa Olmaz

YZ teknolojilerinin şu anki yönü, dünyanın en büyük ve etkili şirketleri tarafından belirleniyor. Bu yönün değiştirilmesi ancak demokratik baskılarla mümkün olabilir.

10. YZ Demokrasiyi Tehdit Ediyor

Acemoğlu, sosyal medyanın demokratik katılıma zarar verdiğini ve YZ’nın manipülasyon potansiyeli nedeniyle bu tehdidin daha da büyüyebileceğini vurguladı. Ancak buna rağmen, demokratik yapılarla YZ teknolojisinin şeffaf ve toplumsal faydayı artıran bir yönde geliştirilebileceğini savundu.
Sonuç

Daron Acemoğlu’nun Nobel Ekonomi Ödülü sonrası yaptığı açıklamalar, yapay zeka teknolojilerinin hem üretkenlik hem de toplumsal refah açısından kritik bir rol oynadığını ortaya koyuyor. Teknolojinin şu anki gelişim yönünün sosyal eşitsizlikleri derinleştirdiği uyarısı, daha adil ve şeffaf bir gelecek için politikaların aciliyetini gözler önüne seriyor.