Çorum’un meşhur sarı leblebisi, asırlardır süregelen ustalık ve emeğin eseri olarak dünyaya nam salmış eşsiz bir atıştırmalık. Kuru nohuttan leblebiye dönüşme süreci yaklaşık bir buçuk ay sürerken, bu zahmetli üretim süreci leblebinin eşsiz tadının kaynağını oluşturuyor. Peki, Çorum leblebisi nasıl üretiliyor, tarihçesi ne ve onu bu kadar özel kılan nedir? İşte detaylar…
Çorum Leblebisinin Kökeni
Çorum leblebisinin kökeni 300 yıl öncesine kadar uzanıyor. Rivayete göre, Ahmedi Sever adlı bir usta, bu bölgede yetişen nohuttan ilk kez leblebi üretmiş ve zamanla bu gelenek Çorum ile özdeşleşmiş. Günümüzde şehirde hemen her köşede bir leblebi dükkânına rastlamak mümkün.
Leblebi Üretim Aşamaları
Leblebinin üretimi, ustalık ve sabır gerektiren birçok aşamadan geçerek tamamlanır:
Nohut Seçimi: Çorum leblebisi için en uygun nohut "Damla" cinsi olarak bilinir. Kalın kabuklu yapısı sayesinde kavrulma sırasında kabuklarını kolayca atabilir.
Eleme ve Sınıflandırma: Nohutlar, büyüklüklerine göre ayrılır ve en kaliteli olanlar leblebi üretimine alınır.
İlk Kavurma (Tav İşlemi): Nohutlar, odun ateşinde belirli sıcaklıklarda kavrulur ve ardından dinlenmeye bırakılır. Bu işlem üç defa tekrarlanır.
Bekletme Süreci: Her kavurma işlemi arasında nohutlar 10 ila 60 gün arası değişen sürelerde dinlendirilir. Bu aşama, leblebinin kendine has aromasını kazanmasını sağlar.
Kabukların Ayrılması ve Nihai Kavurma: Son kavurma aşamasında nohutların kabukları ayrılır ve ardından doğal, tuzlu, acılı, karanfilli gibi farklı tatlarla lezzetlendirilerek satışa sunulur.
Leblebi Üretimi İçin Gerekli Araçlar
Kavurma ocağı (ateş tuğlası, kerpiç, tava ve karıştırıcıdan oluşur)
Meşe odunu (yakıt olarak kullanılır)
Elek ve selektör (nohutları ayırmak için)
Isıtma ve kavurma makineleri
Islatma teknesi veya makinesi
Kalbur (kabukları ayırmak için)
Geniş sergilik alanı (bekletme sürecinde kullanılır)
Çorum Leblebisini Benzersiz Kılan Nedir?
Çorum leblebisinin ünü, yüksek kaliteli nohudun özenle seçilmesi, geleneksel kavurma teknikleri ve şehrin kendine has iklim koşullarıyla doğrudan ilişkilidir. Çorum’un az nemli havası, akşam esen serin rüzgarları ve Karadeniz ile İç Anadolu iklimleri arasındaki dengeli yapısı, leblebinin ideal kıvamda ve lezzette olmasını sağlar.
Leblebicilik Bir Ustalık İşidir
Gerçek bir Çorum leblebisi ustası olabilmek için en az 8-10 yıl boyunca çıraklık yapmak gerekir. Leblebicilik, yalnızca teknik bilgiyle değil, el becerisi, sabır ve deneyimle nesilden nesile aktarılan bir zanaattir. Bugün Çorum’da birçok leblebi ustası, bu geleneksel mesleği yaşatmaya devam ediyor.
Dünyaya Açılan Bir Lezzet: Çorum Leblebisi
Çorum leblebisi, yalnızca Türkiye’de değil, dünya genelinde de büyük ilgi görüyor. Almanya, Fransa, ABD, Kanada ve Avustralya gibi pek çok ülkeye ihracatı yapılan Çorum leblebisi, özellikle yurt dışındaki Türk gurbetçiler tarafından yoğun şekilde talep ediliyor.