Gıda, Tarım ve Hayvancılık İlçe Müdürlüğü Ziraat Mühendislerinden Serkan Sayın, çiftçilere yönelik tıbbi aromatik bitki yetiştiriciliği ve çörek otu yetiştiriciliğiyle ilgili açıklamalarda bulundu.
Ülkemizde son dönemde rağbet gören ve birçok destek programında yer alan Tıbbi Aromatik Bitki Yetiştiriciliği’nin uygulamalarının daha da artış görüldüğünü söyleyen Serkan Sayın, “Fakat bu tarımsal faaliyetlerle ilgili kesinleşmiş bilgiler yer almamakla birlikte birçok yanlış bilgi yer almaktadır. Bu yüzden bu hususta Ziraat Mühendisi olarak Alaca çiftçisini uygulaması yapılmış bilgilerle aydınlatmaya yönelik açıklama yapma gereği duyduk. Aşağıda sıralanan bilgiler neticesinde Alaca’da çörekotu ekimi yapan hiçbir çiftçi verimsizlik veya hasat edememe veya kötü sonuçlarla muhatap olmamıştır” dedi.
Sayın’ın açıklamaları şu şekilde:
“Çörekotu Tohumu Tanımı:
Nigella Sativa, Nigella Arvensis, Nigella Damascena türleri ülkemizde tarımı yapılmaya müsait türlerdir. Yağlık Çörekotu dediğimiz tohum türü Nigella Sativa olup yüksek aromalı, tadı yüksek acı ve yağı yüksek çörekotu kokusu ihtiva eder. Nigella Damascane türü ise ülkemizde verimi en yüksek alınan türdür. Fiyat olarak Nigella Sativa ,Nigella Damascena’dan yüksek olup verimi düşüktür.
1.Aşama: ÇÖREKOTU EKİMİ TOHUM HAZIRLIĞI
Ülkemize ve Alaca’da ekmenizi tavsiye ettiğimiz adi çörekotu olarak da bilinen Nigella Sativa ve Nigella Damascena cinsidir. Bu cinsi tanımanız için görseline yer veriyoruz. Nigella Sativa cinsi çörekotu çiçek yaprakları beyaz renktedir. Beyaz çiçekleri açtığında içerisinde sarı renkli küçük tomurcuklar ve sarı renkli tomurcukların üzerlerinde yeşil çam iğnesini andıran perçemler bulunmaktadır. Ekmenizi tavsiye ettiğimiz çörekotu cinsi budur.
Nigella Sativa cinsi çörekotu tohumunu temin ediniz. Yerli tohumdan türetilen bu tohumlarda bitki kırıntıları yer alabilir. Bu durumda ekmeden önce tohumları içerisinde yabancı madde kalmayacak şekilde eleyiniz. Eleme işlemi tamamlandıysa tohumunuz hazırdır.
2. Aşama: ÇÖREKOTU EKİMİ TOPRAK HAZIRLIĞI
Toprağı pulluk yardımıyla sürünüz. Nadas yapınız. Nadas etme / Sürme işlemini ekimden hemen önce yapar iseniz tav süresine dikkat ediniz. Fakat ekimden çok önce nadas/ sürme işlemi yapar iseniz erken çıkan otlar için kazayağı çekme işleminde yarar vardır. Ekimden önce çıkan otları yok etmeniz yararınızadır.
Sürme işleminden sonra ekimden hemen önce toprak parçalama işlemini yapan makinalarınızla kesek (büyük toprak parçaları) kırma işlemi yapınız. Kesek kırma işlemi yaptıktan sonra tav süresini bekleyiniz.
Kesek kırma işleminden sonra ekimden hemen önce toprağa sertleştirme yapmanız tavsiyemizdir. Setleştirme ve düzleştirme işlemini bu işlemi yapan makinalarla veyahut tapan yardımıyla veya teker çekme gibi işlemlerle ekilecek yüzeyi sertleştiriniz.
3. Aşama: ÇÖREKOTU EKİM HAZIRLIĞI
Çörekotu bitkisini arazinize ekin mibzeriyle ekmeniz tavsiyemizdir. Yapılan uygulamalarda ekin mibzeriyle yapılan ekimlerde verim daha fazla olmuştur.
Çörekotu bitkisine sadece taban gübresi atmanız yararlı olacaktır. Tavsiye edilen gübre 15-15-15 NPK gübresidir. Bu gübreye sahip değilseniz 20-20-0 NP gübresi veya DAP kullanabilirsiniz. Dönüme 1000 metrekare alana atılacak gübre miktarı : 15-20 Kg gübre tavsiyemizdir.
Ekim yapmadan ve ekim yapıkta sonra merdane çekmeniz tavsiyemizdir.
Çörekotu ekiminde çok tohum çok verim demek değildir. 1000 metrekareye yani 1 dönüme atılacak tohum miktarı 2 kilogramı geçmemelidir. 2 kilogram tavsiyemizdir.
Çörekotu tohumunun ekim esnasında toprak altı derinliği 3 cm geçmemelidir.
Mibzerin ekim esnasındaki ayar derecesi 0 olarak ayarlanmalı veya ayar kolu 0'a çekilmelidir.
Tohum ve gübre karıştırılarak mibzerin gübre gözüne doldurulmalıdır. Dönüme 1.5 kg tohum ve 15 kg gübre harmanlanmış vaziyette mibzerin gübre gözüne doldurulur ve mibzerin ayar derecesi 0 olarak ayarlanarak ekime başlanır. Bereketli olsun.
Uygulamalı örneklendirmeli anlatım:
10 dönüm alana farzedin ki çörekotu ekeceğiz.
15 Kg Nigella Sativa cinsi çörekotu tohumu
150 Kg 15-15-15 NPK gübresi
150 Kg NPK gübresi ve 20 Kg tohum iyice karıştırılarak harmanlanır. Toplamda 170 Kg elde edilir.
170 Kg malzememiz ekin mibzerinin gübre gözüne eşit düzeyde doldurulur.
Ekim yapmadan önce merdane çekmeniz tavsiyemizdir.
Mibzerin derece ayarı 0 (sıfır) olarak ayarlanır.
Traktör yardımıyla 10 dönüm araziye ekim yapılır. Mibzer arkasında tapan olması tavsiyemizdir. Sıkıştırılmış toprağa tohum atımından sonra tekrar kapatma yapacağından yararlı olacaktır.
Bu şekilde ekiminiz tamamlanmıştır.
Ekim bittikten sonra üzerine tekrar merdane çekmeniz tohum yatağının daha iyi olmasını ve çıkışların daha dengeli olmasını sağlayacaktır.
ÇÖREKOTU EKİMİ ZAMANI:
Değerli çiftçilerimiz Akdeniz, Marmara, Ege ve Karadeniz bölgelerinde çörekotu ekimini Kasım ayından itibaren Mart ayına kadar bu süreç içerisinde yapabilirsiniz. Küçük arazilerde Kasım ekimini tavsiye ediyoruz.
Fakat; İç Anadolu, Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu bölgelerinde ve nerde olursa olsun çok geniş arazilere ekimlerde Mart ayı içerisinde veya Mart sonunda ekimini tavsiye ediyoruz. Bu konuda ısrarcı olma sebebimiz ot ile mücadelesi henüz olmadığı için ilk ot çıkım süresinde otları öldürüp öyle ekim yapılması ilerleyen dönemlerde çörekotunun gelişim süresine yarar sağlayacağındandır.
4. Aşama: BAKIM SÜRECİ
Çörekotunda henüz ot ile mücadelede ruhsatlı ilaç ülkemizde bulunmamaktadır. Fakat denenmiş ilaçlar bulunmaktadır.Çörekotu ot ilacı için çalışmalara devam ediyor. Çalışmalar tamamlandığında çiftçisiyle paylaşılacaktır.
Denenmiş olan ilacın etkili maddesi Linuron’dur. Kullanım tavsiyemiz şu şekildedir. Ekim yapıldıktan sonra ilk 3 gün içinde uygun şartlarda toprak üzerine dönüme 100-120 gram aralığında atmaktır. Sonradan ürünümüz 10 cm olduğu dönemde ot var ise dönüme tekrardan yeşil aksama 40-50 gram aralığında Linuron ilacı atılmalıdır. 10-15 cm aralığında yağmurların önüne dönüme 5-10 kğ aralığında Üre atılması uygundur. Yağışlar yeterli olmadığı zamanlarda ekiminden sonraki süreçte çiçeklenme döneminde 1 su verebilirsiniz. Verimi artıracaktır. Fakat sulama imkanınız yoksa dert etmeyin suyu çok seven bir bitki değildir. Sapa kalkma döneminde çiçeklenme öncesinde kapsül dolgunluğu için ve dane iriliği için dönüme 5-8 kğ aralığında Potasyum içerikli bir gübre atılması tavsiyemizdir.
5. Aşama: HASAT SÜRECİ
7. ayın sonu ve 8. ay Temmuz sonu ve Ağustos ayları çörekotunun hasat zamanıdır. Çiçekler kapalı kapsül halini alıp sarardıktan sonra sertleştiği zamanda biçerdöver yardımıyla hasat edilecektir."