Çocuk Psikiyatri Uzmanı Dr. Hasan Ardıç, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun temel özelliğinin dikkat sorunu olduğunu dile getirerek, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileri ile ortaya çıkan, çocukluk döneminde sık görülen psikiyatrik bozukluk olduğunu ifade etti.
Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunun tiplerinin, dikkat bozukluğunun önde olduğu tip, hiperaktivite dürtüselliğin önde olduğu tip ve bileşik tip olarak 3 grupta toplanabileceğini belirten Ardıç, “Aydınlatılması gereken bir konuda tedavi süresidir. DEHB kronik bir bozukluktur. Ancak ilerleyen yaşla birlikte düzelme görülebilir. Ergenlik döneminde yüzde 50-70’i halen bozukluğun belirtilerini sergilerken, erişkinliğe geçerken yüzde 50–70 düzelme olur” dedi.
Bugün Hitit Üniversitesi Çorum Eğitim ve Araştırma Hastanesi’nde gerçekleştirilen “Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu” konulu panele konuşmacı olarak katılan Çocuk Psikiyatri Uzmanı Dr. Hasan Ardıç, ‘Çocuk ve ergen ruh sağlığı’ ile ilgili bilgiler verdi.
Tanı başlangıcının genellikle 3 yaş civarında olmakla birlikte tanının dikkat süresinin gelişmesinin beklendiği ilkokul yıllarında olması gerektiğini kaydeden Ardıç, belirtilerinin 7 yaşından önce görülmeye başlaması ve birden fazla ortamda gözlenmesi gerektiğini ve tanının klinik bir tanı olması gerektiğini çocuk psikiyatrisi hekimi tarafından klinik değerlendirme sonucunda konulabileceğini bildirdi. Ardıç, konuşmasında şunları söyledi:
“Dikkat bozukluğunun önde olduğu tip, dikkat sorunlarının belirgin olduğu tiptir. Hiperaktivite-dürtüsellik belirtileri varsa da hafif düzeyde olur. Dikkat gerektiren ödev ya da görevlere karşı isteksizlik, dikkati dış uyaranlarla kolayca dağılır.
Dinlemiyormuş gibi görünür ama dinler. Dinliyormuş gibi görünür ama dinlemez. Ödev yaparken sık sık çeşitli bahanelerle ödev başından kalkar. Çoğu düşük enerjilidir. Görev ve etkinlikleri düzenlemekte zorlanır. Yoğun zihinsel çaba gerektiren işleri yapmaktan kaçınırken sevdiği etkinlikleri uzun süre yapabilir. Sınıfta dalgındır ve sık sık hayal kurar.
Hareketliliğin ve dürtüselliğin önde olduğu tip, yaşıtlarından ve diğer çocuklardan daha hareketlidir. Eli ayağı kıpır kıpırdır, sınıf gibi oturması gereken yerlerde oturamaz, sağına soluna döner, yerinden kalkar ve sınıf içerisinde koşturur. Eşyalara tırmanır. Sakince oynamakta zorlanır. Sürekli hareket eder ya da sanki motor takılmış gibidir. Çok konuşur. Çoğu zaman sorular tamamlanmadan yanıtını verir. Çoğu zaman sırasını beklemekte zorluk çeker. Çoğu zaman başkalarının sözünü keser ya da yaptıklarının arasına girer. Çok sabırsızdır istekleri hemen olsun ister.
En sık görülen tip olan bileşik tip DEHB’de dikkatsizlik, hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri birlikte gözlenir. Ancak DEHB tanısı alan her çocukta bu belirtiler birlikte olmayabilir. Dikkatsizliğin önde geldiği tip DEHB’de hiperaktivite ve dürtüsellik belirtileri gözlenmez ya da hafif düzeyde olabilir.”