“2019 Türkiye Ve Dünya’da Çorum Yili” başlıklı önceki yazımızda 2019 Yılı “Neden 2019 Yılı Çorum Hattuşa Yılı Olmalı?” sorusuna cevap aramıştık. Bu yazıyı ise daha somut gerekçeler paylaşmak üzere kaleme almak istedim. Bu kapsamda 2019 yılının Çorum Yılı olarak ilan edilmesi için dikkate alınabilecek ve ilk akla gelen beş önemli gerekçe ve bunların getireceği somut ve kaydadeğer fırsatlar bulunmaktadır.

Hemen akla gelecek ilk konu Çorum İli tarfik plaka numarasının 19 olması ve 2019 yılının doğrudan Çorum’u hatırlatacak olmasıdır. Ancak 2019 Yılının Çorum Yılı ilan edilmesi isteğindeki ana gerekçe kesinlikle bu olamaz. Ancak rakamlar arasındaki söz konusu ilişki olsa olsa derin tarihe sahip kadim bir Osmanlı şehri olan Çorum’un Türkiye’deki tanınırlığına katkıda bulunabilir. Bu ise kentin sosyo-kültürel, ekonomik ve bilim dünyasında yüksek bir motivasyon ve sinerji sağlayabilir. Bunun dışında dikkate alınması gerekenesas önemli 4 gerekçe ise aşağıda sıralanmıştır.

Ilk gerekçe; 2019 yılının Hattuşa’nın UNESCO Dünya Mirası listesine girişinin 33. yılı olmasıdır. Bu konu bile tek başına özellikle uluslararası alanda Çorum Hattuşa Yılı ilan etmeyi anlamlı hale getirmektedir.

İkinci gerekçe; 2019 yılının Hititlere 450 yıl başkentlik yapmış olan Hattuşa’nın keşfinin 185.Yılı olmasıdır. İlk kez Fransız gezgin Charles Taxier tarafından 1834 tarihinde yani 185 yıl once Hattuşa bulunmuş ve Hattuşa’nın kent planı çıkarılmıştır. Bu tarih Dünya Arkeoloji Bilim dünyası için önemlidir.

Üçüncü gerekçe; 2019 yılının Hititlerle ilgili ilk “bilimsel makale”nin yayınlanmasının 180.Yılı olmasıdır. Hititlerle ilgili ilk bilimsel makale 1839 yılında yani 180 yıl önce Paris’te yayınlanmıştır. Hititler ile ilgili söze konu ilk akademik çalışmanın 180.Yılı once yayınlanmış olması Arkeoloji bilim dalı için son derece önemlidir (İlk yayın: Texier, C., 1839.Description de l'Asie Mineure: faite par ordre du gouvernement français en 1833 - 1837 ; beaux-arts, monuments historiques, plans et topographie des cités antiques (Band 1) Paris).

Tabii Osmanlı döneminde sürekli bir Osmanlı Sancağı olarak kalmış olan Çorum, Evliya Çelebi’ nin seyahatnamesinde de yerini almış ve Evliya Çelebi 1649 Yılında Çorum Sancağı’nı ziyaret etmiş ve Çorum Sancağına ait gözlemlerini aktarmıştır. Dolayısıyla 2019 yılı aynı zamanda ünlü gezgin Evliya Çelebi’nin Çorum’a gelişinin 370. Yılıdır. Bu ise özellikle Osmanlı tarihçilerinin, coğrafyacılarının, şehir plancılarının ve diğer bilim dallarındaki bilim insanlarının 2019 Yılında Çorum’da buluşması için yeterli bir sebep olarak görülmelidir.

Yukarıdaki veriler;

2019 Yılının özellikle Türk ve Dünya Arkeoloji Bilim dalı ve bilim insanları için özel bir yılı ifade etmekte olduğunu göstermektedir. Bu çerçevede; 2019 Yılında Hitilerle ilgili olarak ilk akademik yayının 180.Yılına atfen Dünya Arkeoloji veya Dünya Hititoloji Kongresi düzenlenmesi Türkiye ve Çorum için çok önemli bir tanıtım ve akademik etkinlik olacaktır. Özellikle 180.Yılda akademik etkinliklerin “Hitit Uygarlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi”ne sahip olan Hitit Üniversitesi tarafından gerçekleştilmesi tanıtımın ötesinde, unutulmaz ve kalıcı etkiler yapacaktır.

Yine 2019 yılının zamanda ünlü gezgin Evliya Çelebi’nin Çorum’a gelişinin 370. Yılı olması nedeniyle özellikle Osmanlı tarihçilerinin, coğrafyacıların ve diğer bilim dallarındaki bilim insanlarının 2019 Yılında Çorum’da buluşması için yeterli bir sebeptir ve bu çerçevede Evliya Çelebi Tarih Kongresi, Evliya Çelebi Coğrafya Kongresi gibi kongreler, sempozyumlar ve konferans etkinlikleri düzenlenmesi önemli olacaktır.

Sonuç itibariyle ; 2019 yılının Çorum Yılı ilan edilmesiyle gerçekleştirilecek faaliyetler; özelde Çorum’un, genelde Türkiye’nin kültür ve bilim hayatında kalıcı etkiler yapacaktır. Aynı şekilde Çorum’un tanınırlığına ve uluslararası düzeyde Türkiye’nin kültür ve tarihsel derinliğinin fark edilmesine büyük katkı sağlayacak, entellektüel bilgi paylaşımına ortam hazırlayacak ve Türkiye Turizm Strateji belgesinde yer alan 2023 vizyonunun gerçekleşmesine önemli katkı sağlayacaktır.

Sözün özü!

Hatırlanacağı gibi; sonuna geldiğimiz 2018 Yılı, Kültür ve Turizm Bakanlığı’mız tarafından Çanakkale Troya Yılı olarak ilan edilmişti ve burada ana gerekçe olarak Troya’nın UNESCO’nun Dünya Mirası listesine girmesinin 20. Yılında olunması gösterilmişti. Çorum Hattuşa ise 2019 Yılında UNESCO_Dünya Mirası listesine girişinin 33.Yılını yaşayacak. Bu nedenle yukarıda sayılan diğer gerekçelerle birlikte 2019 Yılının Kültür ve Turizm Bakanlığı’mız tarafından Çorum Yılı olarak ilan edilmesi doğru bir karar olacaktır. Karar her ne olursa olsun; bu kadar önemli gerekçe bir arada buluşmuşken 2019 yılı boyunca güzel ve kadim Çorum’un sahip olduğu değerler üzerinden kamu, özel- ve sivil toplum kuruluşlarınca tanıtılmasına yönelik çalışmaların gerçekleştirilmesi yönünde samimiyetle yürünmelidir. Bunu takiben belirtilen gerekçeler zenginleştirilerek Çorum’un “MARKA ŞEHIR” olmasına yönelik çalışmalara da başlamak gerekiyor. Tabii 2019 yılında yapılacak olan etkinliklerin “marka şehir” olmak amacına hizmet edecek şekilde kurgulanması yararlı olacaktır.